FODMAPS is een acroniem voor “ Fermentable Oligo-, Di-, Mono-saccharides And Polyols”. In gewoon Nederlands verwijst deze term naar snel afbreekbare suikers en opzwellende zoetstoffen die een laxerend effect hebben (een voorbeeld van dit laatste is sorbitol, bekend als ingrediënt in kauwgom).
Vele studies hebben de effecten van voeding op de prikkelbare darm en de darmen in het algemeen onderzocht. Het is zeker de moeite waard om FODMAPS te vermijden als je last hebt van het prikkelbare darm syndroom.
Vraag advies aan een diëtist (let op: niet alle diëtisten zijn gespecialiseerd in FODMAPS) of een gastro-enteroloog.
Fructanen
Fructanen zijn samengesteld uit fructosemoleculen die samen een keten vormen die slecht door de dunne darm wordt opgenomen. Het is een FODMAP waar bijna alle PDS (Prikkelbare Darm Symptomen)-patiëten last van hebben.
Fructanen worden aangetroffen in gewassen zoals tarwe, gerst en rogge; je vindt ze in sommige vruchten en groenten en in sommige toegevoegde ingrediënten zoals fructo-oligosacchariden (FOS).
Galacto-oligosachariden (GOS)
GOS worden, net als fructanen, slechts gedeeltelijk of helemaal niet geabsorbeerd door de dunne darm van de meeste PDS-patiënten en zijn daarom de oorzaak van PDS-gerelateerde symptomen en klachten.
Met name peulvruchten, zoals kikkererwten, linzen en gedroogde bonen, zijn bronnen van galacto-oligosachariden.
Lactose
Lactose wordt in principe door de meeste mensen goed verdragen. Het is alleen een probleem voor patiënten met een tekort aan lactase, een enzym dat lactose omzet in glucose en galactose. En dan hebben we het over lactose-intolerantie. Voor deze mensen moeten zuivelproducten en daarvan afgeleide producten, zoals roomijs, room, roomkaas en andere, strikt worden vermeden.
Fructose
Fructose wordt over het algemeen goed verdragen. In principe is er geen reden om het te vermijden. Behalve voor mensen die last hebben van ongemakken na het eten van bepaalde vruchten en vruchtensappen, honing en agavesiroop.
Polyolen
Polyolen worden door veel mensen niet goed verdragen en kunnen symptomen van DPS veroorzaken. Je vindt ze in sommige vruchten en groenten en in producten met toegevoegde zoetstoffen, zoals kauwgom en “suikervrije” of “dieet”-producten.
Niet-alcoholische dranken
Water, thee, lichte koffie | Koffie op basis van cichorei |
Getolereerde vruchtensappen | Te vermijden vruchtensappen |
Alcoholische dranken
Alle dranken |
|
Brood en bakkerijproducten
Brood glutenvrij (wit of grijs) | Brood (wit, volkoren, zuurdesem, cracker, kramiek, melk, brioche) |
Speltbrood, brood gemaakt van haver, rijst, maïs of aardappelzetmeel | Brood gemaakt van amaranth |
Pizza, pitta & ciabatta deeg glutenvrij | Pizza, pitta & ciabatta deeg, panini, grissini, bladerdeeg |
Maïs tortilla | Tortilla van tarwe |
Meel
Meel glutenvrij | Meel |
Mais-, boekweit-, spelt-, haver- en quinoameel | |
Aardappel- en rijstzetmeel | |
Bakpoeder, bicarbonaat |
Ontbijtgranen/crackers
Havermout | Granen of zemelen |
Gepofte rijst | Muesli |
Cornflakes | Beschuiten en crackers |
Beschuiten glutenvrij |
Granen/aardappelen
Rijst, rijstzemelen, haver, haverzemelen, boekweit, polenta, quinoa | Tarwe, bulgur, couscous, tarwegriesmeel, gerst, rogge |
Pasta glutenvrij | Tarwe pasta |
Boekweit, quinoa, rijst pasta | Gnocchi |
Aardappelen, frieten | Aardappelkroketten |
Aardappelpuree |
Koekjes en gebak
Gebak en biscuits glutenvrij | Gebakjes en koekjes |
Gingerbread | |
Commercieel gebak |
Clementine, banaan, cranberry, citroen, passievrucht, kiwi, meloen, ananas, sinaasappel, papaja, druiven, aardbei, framboos, rabarber, bosbes, limoen, mandarijn | Abrikoos, vijg, mango, braambes, nectarine, perzik, peer, appel, pruim, watermeloen |
Aubergine, rode bieten, wortelen, selderij, cichorei, komkommer, andijvie, gember, prinsessenbonen, sla, luzerne, koolraap, olijven, pastinaken, paprika, pompoen, bamboescheuten, radijs, spinazie, sojascheuten, zeewier, courgette, koolrabi | Knoflook, champignons, kool, peulvruchten, uien, prei, aardperen |
Lactosevrije melk | Melk |
Sojamelk | Melkpoeder |
Rijst- en havermelk | Gezoete gecondenseerde melk |
Lactosevrije yoghurt | Yoghurt, kwark, room |
Sorbet | Ijs |
Vlees
Alle vleeswaren | Gepaneerd vlees of vlees in saus |
Vis
Alle vis, schelp- en schaaldieren | Vis, schelp- en schaaldieren, gepaneerd of in saus |
Eieren en vleesvervangers
Eieren | Seitan |
Tofu, Tempeh | Peulvruchten |
Quorn | Cashewnoten, pistachenoten |
Groenteburger |
Alle oliën |
|
Margarines |
|
Boter |
|
Basilicum, bieslook, kaneel, koriander, gember, kurkuma, nootmuskaat, peper, peterselie, rozemarijn, tijm, zout | Knoflook |
Alcohol en rijstazijn | Uien |
Mosterd |
|
Tafelsuiker | Honing |
Ahornsiroop | Agave siroop |
Donkere chocolade | Chocolade, koekjes, snoep |
Mayonaise | Ketchup, tartaarsaus, barbecuesaus |
Chips | Sommige eiwitrijke poeders |